Gotu kola – wąkrota azjatycka (Centella asiatica) jest rośliną leczniczą o długiej tradycji i wielu zastosowaniach. Rośnie w tropikalnych i subtropikalnych regionach świata m.in. na Madagaskarze, w Południowej i Centralnej Afryce, w Chinach i Indiach. Jest przysmakiem największych zwierząt lądowych – słoni. Chociaż naukowo nie udowodniono wpływu gotu kola na długowieczność tych majestatycznych ssaków, to na pewno stwierdzono jej korzystne działanie na organizm.
Gotu kola, choć z nazwy może kojarzyć się z rośliną kola, której orzeszki używane są przy produkcji napojów typu cola, nie ma z nią nic wspólnego. Ta pierwsza jest rośliną uspokajającą, nie zawierającą w przeciwności do drugiej kofeiny. Wąkrota azjatycka posiada długą tradycję w kulturze chińskiej i indyjskiej, a historie o jej właściwościach leczniczych chorób skórnych początkowo przeszły przez całą Azję, aby objąć Europę i pod koniec XIX wieku dotrzeć do Francji gdzie z powodzeniem stosowana była do leczenia oparzeń i ran postrzałowych.

Roślina bardzo upodobała sobie wilgotne i gorące środowiska. Kwitnie na czerwono i można spotkać się z jej dwojakim wyglądem. Gdy roślina ma dostęp do dużej ilości wody, jej pnącza przyozdobione są szerokimi, wachlarzowatymi liśćmi, a w terenach suchszych liście te są cienkie i małe. W lecznictwie najczęściej stosowaną częścią tej rośliny są liście. Nazwa Centella pochodzi z łacińskiego słowa centum, które oznacza liczbę sto, co ma obrazować obfitość ziela. W języku syngaleskim słowo „kola” oznacza liść, a „gotu” kielichowy kształt.

Gotu kola posiada różne zastosowania. Można ją używać miejscowo w postaci okładów oraz wewnętrznie w postaci naparów czy wygodniejszej i dostępniejszej na naszym rynku formie tabletek. Wąkrota azjatycka zawiera duże ilości substancji chemicznych z grupy pentacyklicznych saponin triterpenowych, które są odpowiedzialne za jej aktywność farmakologiczną. Do triterpentyn w gotu kola należą: azjatykozyd, bramozyd, braminozyd, centellozyd, madekasozyd, tankunizyd, scefoleozyd oraz kwas azjatykowy, kwas bramikowy, kwas madekasowy, kwas tankunikowy i kwas centelikowy. Są one syntetyzowane podczas wzrostu i rozwoju rośliny, a ich ilość i konkretny skład zależą od miejsca pochodzenia. Dodatkowo gotu kola nie jest pozbawiona witamin, ponieważ zawiera w swoim składzie również witaminy A, C, E i K oraz magnez.

Triterpnetyny prawdopodobnie mają zdolność do pobudzenia tworzenia się w kościach, stawach i tkankach łącznych kolagenu. Wpływają na lepszy stan naczyń krwionośnych oraz regulują pracę przekaźników nerwowych, odpowiedzialnych za przekazywanie informacji w mózgu.

Z informacji, które udało mi się wykopać z Internetu i książek wynika, że gotu kola ma bardzo kompleksowe działanie na cały organizm. W większym skrócie opiszę na co działa owa słoniowa roślina:

działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne (przydatna właściwość w przypadku ran), pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy (wzmacnianie naczyniowej i okołonaczyniowej tkanki łącznej, stymulacja syntezy kolagenu poprawia elastyczność naczyń krwionośnych, są opisywane badania, w których u 80% pacjentów z żylakami nastąpiła poprawa po kuracji), przyspieszenie gojenia się ran (potwierdzone działanie miejscowe i doustne, wpływa na właściwy rozwój tkanki łącznej, przeciwdziała twardnieniu, może być stosowana w leczeniu oparzeń, bliznowców, ran pooperacyjnych i innych oraz owrzodzeniach skóry), wykazuje selektywne działanie toksyczne na komórki nowotworowe ( wodne wyciągi i ekstrakty surowe w badaniach in vitro oraz na myszach wykazały toksyczne działanie na komórki raka piersi i czerniaka, ale potrzebne są dalsze badania), działanie na ośrodkowy układ nerwowy:
Ponadto:
-działanie uspakajające, antydepresyjne, przeciwdrgawkowe, przeciwbólowe,
-przedłużenie i poprawa snu,
-wspomaganie pamięci
-poprawa zdolności poznawczych i przyswajania informacji,
-teoretycznie jest wstanie częściowo odwrócić procesy utraty pamięci u osób starszych dotkniętych chorobą Alzheimera,
-w badaniach przeprowadzonych na dzieciach wykazano, że podawanie przez 12 tygodni preparatu z gota koli poprawiło zdolności koncentracji, natomiast zwierzęta po 2 tygodniowej kuracji uczą się szybciej nowych zachowań,
-przyspiesza gojenie wrzodów żołądka,
-zastosowanie w kosmetologii – wstępne badania nad skutecznością wyciągu z gota kola na zmorę niektórych kobiet, czyli rozstępy i cellulit są obiecujące.

Zalecana dawka uzależniona jest od określonych schorzeń, które chcemy wyleczyć. Od 200mg wyciągu z gotu kola dziennie w przypadku oparzeń do 600mg (3x200mg) gdy chodzi o chorobę Alzheimera. Można oczywiście stosować wyższe dawki, ponieważ na ogół nie stwierdzono skutków ubocznych. Nie ma również przeciwwskazań w przypadku jednoczesnego używania preparatów wewnętrznych i zewnętrznych. Trzeba mieć na względzie, iż preparat z gotu kola powinien zawierać co najmniej 10% substancji czynnych – triterpentynów. Jeżeli nie mamy dostępu do takich środków, można zamiennie użyć suszonych liści – 1g suszu zamiast 200mg wyciągu.

Gotu kola wygląda bardzo niepozornie i nikt prawdopodobnie mijając ją w tropikach nie pomyślałbym, że ma tak wielkie możliwości lecznicze. Od tysięcy lat służy ludziom, jako skuteczna roślina lecznicza w kulturze indyjskiej i chińskiej, a jak długo wykorzystują ją słonie? Może to jest ich sekret długowieczności i dobrej pamięci?

Pozdrawiam i jak zawsze – życzę zdrowia Rafał

Źródło:
http://naturalniezdrowy.com.pl/gotu-kola-pamiec-jak-u-slonia/